Khái niệm chất hữu cơ và phân hữu cơ
Chất hữu cơ là các vật liệu tự nhiên như cành cây, thân cỏ, rơm rạ, mùn cưa, bã mía, xác động vật,… chưa qua chế biến. Trong khi đó, phân hữu cơ là loại đã qua chế biến bằng quá trình ủ phân, bao gồm phân chuồng, phân gà, phân cá, đậu tương,…
Phân hữu cơ
Thường thì nông dân ta sử dụng thuật ngữ “bón phân hữu cơ” thay vì “bổ sung chất hữu cơ”. Họ thường chỉ sử dụng phân ủ mà ít sử dụng các loại vật liệu hữu cơ khác. Tuy nhiên, tư duy này khiến họ tự làm khó mình và không tận dụng hết tài nguyên từ thiên nhiên.
Nhiều chuyên gia đã khuyên rằng việc bón nhiều “phân chuồng” là cách tốt để cải tạo đất và giúp cây phát triển tốt hơn. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý rằng bổ sung chất hữu cơ không nhất thiết phải dựa vào phân chuồng mà còn có thể sử dụng các vật liệu hữu cơ khác như cỏ, rơm, mùn cưa, bã mía, xác động vật, và đậu tương. Việc tận dụng tài nguyên từ thiên nhiên đầy đủ và hợp lý sẽ giúp nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp.
Thực tế, sử dụng phân chuồng để bón cho cây là rất tốt và có nhiều lợi ích như cải tạo đất, tăng tính đệm, duy trì độ ẩm, độ pH, nuôi dưỡng vi sinh vật,… Tuy nhiên, nếu không có nguồn phân chuồng, chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng các vật liệu hữu cơ khác có sẵn để thay thế một phần, và không nên chủ quan và đợi chờ nguồn phân chuồng.
Chất hữu cơ
Chất hữu cơ trong thiên nhiên được phân loại thành hai nhóm: chất hữu cơ cải tạo đất và chất hữu cơ cung cấp dinh dưỡng. Chất hữu cơ cải tạo đất bao gồm các chất hữu cơ có chứa cellulose, lignin, chẳng hạn như vỏ cây, mùn cưa, rơm rạ, vỏ trấu và bã mía, đóng vai trò quan trọng trong việc cải tạo đất.
Chất hữu cơ cung cấp dinh dưỡng bao gồm các loại vật liệu như cây họ đậu, cây phân xanh, phân cá, bánh dầu, đậu tương, cỏ dại,… Những loại vật liệu này không chỉ cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng mà còn cho đất và các vi sinh vật rất tốt. Chẳng hạn, thịt cá chứa nhiều protein, trong khi thân và vỏ chuối chứa nhiều kali.
Vỏ trứng, vỏ ốc, vỏ sò đều chứa nhiều canxi, trong khi xương động vật chứa nhiều lân. Cây dã quỳ giàu kali, còn cây chùm ngây cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết như đa, trung và vi lượng giống như phân bón tổng hợp. Phân chuồng cũng là loại chất hữu cơ có thể đáp ứng cả 2 tính chất trên.
