Nuôi trùn quế bằng cám
Bằng cách tuân thủ phương pháp truyền thống, trồng trùn quế với phương pháp xây dựng đơn giản và sử dụng nguyên liệu có sẵn, hộ gia đình có thể tiết kiệm chi phí và tăng thêm thu nhập bằng cách nuôi thêm đàn bò gia đình. Phương pháp này phù hợp với kinh tế của gia đình.
Các loại thức ăn phong phú được sử dụng cho trùn quế bao gồm rau củ quả, xác bã thực vật, chất thải nông nghiệp, bìa carton, xác bã mía, giấy vụn, vải mục và các loại khác có nguồn gốc từ thực vật. Tuy nhiên, điều quan trọng nhất mà người nuôi trùn quế cần biết để thành công trong kinh doanh là cách thức nuôi để đạt hiệu quả cao.
Trùn quế có khả năng ăn được nhiều loại thức ăn, nhưng chất lượng phân trùn tạo ra phụ thuộc hoàn toàn vào loại thức ăn mà người nuôi cung cấp. Để tạo ra phân trùn giàu dinh dưỡng và chứa nhiều khoáng chất cần thiết để bón cho cây trồng và vật nuôi, người nuôi cần quan tâm đến loại thức ăn cho trùn ăn. Trùn quế được xem như một bộ phận giải phân các chất dinh dưỡng thành dạng dễ dàng hấp thu cho cây trồng, vì vậy thức ăn cho trùn quan trọng để quyết định chất lượng và thành phần dinh dưỡng trong phân trùn.
Để tạo ra phân trùn chất lượng, người nuôi thường cho trùn ăn phân gia súc hoặc gia cầm, có hàm lượng đạm cao. Họ cũng bổ sung cám gạo vào thức ăn của trùn để tăng giá trị dinh dưỡng trong phân trùn, và tận dụng thức ăn thừa của đàn bò bằng cách cho trùn ăn. Người nuôi cũng có thể bổ sung trực tiếp cám gạo cho thức ăn của trùn, chiếm khoảng 10% trong khối lượng ăn chính của chúng, để giúp trùn quế phát triển nhanh.
Lợi tích từ việc nuôi trùn quế bằng cám gạo
Cám gạo là sản phẩm được chiết tách từ quá trình xay lúa gạo, sau khi tách lớp vỏ trấu ra khỏi hạt gạo, ta thu được gạo lứt có màu nâu. Tiếp tục tách phần màu nâu này để tạo ra hạt gạo sáng bóng và dễ ăn hơn, phần màu nâu đó được gọi là cám gạo. Cám gạo có chứa pentosan, đặc biệt là arabinoxylan và là nguồn dinh dưỡng quan trọng có thể bổ sung cho vật nuôi.
Tuy nhiên, cám gạo chứa hàm lượng dầu cao và rất dễ bị oxy hóa, làm cho vật nuôi kém ăn hoặc bỏ ăn, đặc biệt là đối với vật nuôi còn nhỏ. Vì vậy, khi cho trùn ăn cám, nên kèm thức ăn chính với tỉ lệ nhất định 10% trong khẩu phần. Nếu cho bò ăn cám gạo, nên sử dụng hết hoàn toàn sau vài ngày sản xuất ra nếu chưa được qua hệ thống bảo quản chất chống oxy hóa.
Cám gạo có giá trị dinh dưỡng cao vì nó chứa khoảng 14% protein thô, 7 – 10% xơ thô và đến 17% dầu. Nó là một loại ngũ cốc giàu phytate, vì vậy được sử dụng làm thức ăn bổ sung cho trùn quế, nhằm cung cấp vi khoáng chất cần thiết ngoài đạm cho phân trùn. Ngoài ra, cám gạo còn chứa một lượng đáng kể vitamin E, vitamin B6, vitamin B1 và Canxi. Do đó, nó cũng được sử dụng trong các sản phẩm chăm sóc da và làm đẹp của phụ nữ.
Cách cho trùn quế ăn cám gạo
Để tránh làm môi trường nuôi trùn trở nên ngột ngạt và gây ảnh hưởng đến năng suất thu hoạch, khi sử dụng gáo dừa và dụng cụ múc phân để cho trùn ăn, cần rải phân thành từng đợt và không rải hết lớp mặt của lưỡi nuôi.
Cũng giống như với các loại thức ăn khác, cám gạo cũng có thể được cho trùn ăn dưới dạng bột loãng hòa với nước để trùn dễ ăn, hoặc có thể trộn với bã sắn để tạo thành dạng nhão múc giúp trùn lớn nhanh và rút ngắn thời gian thu hoạch. Sau khi cho trùn ăn, có thể rải thêm một lớp bìa carton hoặc lưới thoáng để giữ ẩm độ thích hợp cho luống trùn. Để trùn bò lên ăn thức ăn, sau khi cho trùn ăn xong, bà con nên che đậy mặt trên của luống trùn bằng bạt hay vải để tăng độ tối mặt luống nuôi. Điều này đặc biệt quan trọng với trùn quế, bởi chúng sợ ánh sáng.
Có thể trộn cám gạo với phân bò hoặc phân trâu, hoặc cho trùn ăn xen kẽ với phân trâu, bò. Cần thường xuyên kiểm tra thức ăn để bổ sung kịp thời cho trùn ăn, tránh để chúng đói và bò đi. Nếu phần mặt trên của luống đã xốp, đó là dấu hiệu trùn đã ăn hết thức ăn, cần bổ sung thêm cho trùn ngay sau đó.
Cám gạo là một loại thức ăn bổ sung hiệu quả để kích thích sự phát triển nhanh chóng của trùn quế, giúp tăng mật độ trùn trong luống nuôi và thúc đẩy sinh sản. Thường thì cám gạo được sử dụng sau giai đoạn thu hoạch trùn trưởng thành, khi chỉ còn trùn con, trứng và kén trùn. Tuy nhiên, để đảm bảo sức khỏe và phát triển tối đa cho trùn quế, cần bổ sung cả chất độn và thức ăn chính từ nguồn phân gia súc. Nên hạn chế lạm dụng cám gạo trong chế độ ăn cho trùn.
Việc cho trùn quế ăn cám gạo có lợi thế là tiện lợi vì không cần qua giai đoạn ủ trước khi cho ăn. Bên cạnh đó, trùn quế ăn cám gạo còn có thể sử dụng để sản xuất thuốc cho con người. Về mặt kinh tế, bổ sung cám gạo cho trùn là một giải pháp hợp lý để tăng hiệu quả và sản phẩm nuôi trùn sạch. Tuy nhiên, không nên lạm dụng thức ăn này mà cần bổ sung thêm chất độn và thức ăn chính từ nguồn phân gia súc.